ساعت مارکار یزد

همه چیز در سال 1313 شروع شد، افرادی در شهرداری یزد سعی داشتند که بنای یادبودی را برای حکیم بزرگ ایران زمین ابوالقاسم فردوسی طراحی کنند. این تصمیم گرفته شد و حتی چند طرح نیز به شهرداری ارسال شد، اما در همین روزها که طرح‌ها برای بررسی به شهرداری ارسال شده بود، شخصی به یزد آمد.

آن شخص کسی بود به نام پشوتن جی دوسابایی مارکار، او یکی از بزرگان، تاجران و ملاکین هند به شمار می‌رفت. وی چند سال پیش نیز یعنی در سال 1303 به یزد آمده بود تا سری به پروژه‌های خیریه‌ای که راه انداخته بود بزند که با طرح بنای یادبود فردوسی مواجه شد.

پشوتن برای افتتاح پژوهشگاه زرتشتیان به یزد آمده بود که شهرداری از او دعوت به همکاری میکند و ساخت بنای یادبود فردوسی آغاز می‌شود، اما نه در مکان فعلی بلکه در میدان بهشتی یزد.

متاسفانه آنجا به سرانجام نرسید و در سال 1315 تخریب شد و تصمیم بر این شد بنای میدان بهشتی را تخریب و در مکان فعلی بنا را بسازند.

هزینه‌های ساخت این بنا را نیز خود پشوتن جی دوسابایی مارکار بر عهده گرفت. پشوتن در یزد مردم محترمی بود چرا که کارهای خیریه‌ای را برای زرتشتیان یزد انجام داده بود و پرورشگاه و دبستان و دبیرستان تاسیس کرد.

البته این اماکن فقط محدود به استفاده زرتشتیان نبود بلکه افراد بی بضاعت یزد نیز میتوانستند از این اماکن بهره برده و فرزندانشان را برای تحصیل به این مدارس بفرستند.

البته این بنا قرار بود به نام یادبودی از فردوسی ساخته شود اما به دلیل فعالیت‌های خیرخواهانه پشوتن جی، این ساعت را به نام ساعت مارکار تغییر نام دادند تا نام پشوتن که مورد احترام مردم یزد بود جاودانه در یادها بماند.

البته برای اینکه این بنا کماکان یادبودی برای فردوسی بماند از او شعرهایی را بر روی این بنا حک کردند که فراموش نکنیم این بنا به یاد فردوسی نیز در ابتدا قرار بود که ساخته شود و بعدها تغییر نام داد.

کل بنای ساعت مارکار یزد 18 متر ارتفاع دارد و ساختمان آن به شکل 4 ضلعی و مربعی ساخته شده است. ساختمان اصلی از 3 بخش تشکیل شده است که عبارتند از :پایه برج، بدنه برج و کلاهک برج.

موتور ساعت مارکار یزد توسط یک شرکت انگلیسی به نام اسمیت و پسران حدود 80 سال پیش روی این برج کار گذاشته شده است که تا امروز که این مطلب را میخوانید کار میکند. البته هفته‌ای یک بار باید ساعت را کوک کنند و برای رسیدن به بخش موتور باید از پله‌های چوبی استفاده کنند.

جالب اینجاست که هر 4 طرف برج دارای ساعت می‌باشد و نه فقط یک طرف آن، البته که در قدیم و با نبود ساختمان‌های بلند ساعت مارکار یزد از دور هم هویدا و پیدا بوده اما امروزه این اتفاق رقم نمیخورد و با نزدیک شدن به محل میدان، نمای زیبای این بنا آشکار می‌شود.

روی بنا اشعاری نیز از شاعر فقید بومی، مرحوم ناصر نوشته شده است که نشان از زرتشتی بودن سازنده این بنا دارد. شعر مذکور به این شرح می باشد:

در مصرع آخر بیت نیز می‌بینید که به کردار نیک اشاره شده که یکی از شعارهای اصلی زرتشتیان می‌باشد.

آدرس و ساعات بازدید : ساعت مارکار یزد در میدان مارکار و حد فاصل بلوار بسیج و بلوار منتظر قائم قرار دارد، البته ساعات بازدید مشخصی برای این ساعت وجود ندارد چون وسط میدان است و برای بازدید عموم در هر ساعت از شبانه روز آزاد.

هزینه ورودی : برای بازدید از ساعت مارکار یزد نیازی به پرداخت هزینه نیست و بازدید از آن کاملا رایگان است.

مدت زمان مورد نیاز برای بازدید : برای دیدن ساعت مارکار زمان زیادی لازم نیست صرف کنید بنابراین حداکثر 1 ساعت کفایت میکند.